Choroba wieńcowa – przyczyny, objawy i leczenie

Schorzenia dotyczące układu sercowo-naczyniowego stanowią częstą przyczynę przedwczesnych zgonów wśród kobiet i mężczyzn. Co więcej, problemy z sercem i układem krążenia są równie często wymieniane jako choroby cywilizacyjne. Jednym z przykładów jest choroba wieńcowa – co to za schorzenie, kto należy do grupy ryzyka oraz w jaki sposób należy sobie z nim radzić?

Co to jest choroba niedokrwienna serca?

Choroba naczyń wieńcowych, czy też choroba niedokrwienna mięśnia sercowego, jest definiowana jako zespół objawów klinicznych o charakterze dyskomfortu w określonych częściach ciała. Dyskomfort ten przeważnie następuje wskutek wysiłku fizycznego lub oddziaływania stresu, a ustępuje w czasie odpoczynku. Jednak przyglądając się bliżej temu, czym jest choroba niedokrwienna serca, można dostrzec, że to jedno z głównych następstw zmian miażdżycowych w obrębie tętnic wieńcowych. Występowanie blaszek miażdżycowych w tej grupie naczyń skutkuje upośledzeniem krążenia, co w konsekwencji prowadzi do zmian niedokrwiennych i niedotlenienia mięśnia sercowego. Głównymi czynnikami ryzyka są płeć oraz wiek. Choroba wieńcowa wśród mężczyzn może ujawnić się po 45. roku życia, natomiast u kobiet po 55. roku życia.

Przedwczesna choroba wieńcowa – co to takiego?

Choć wraz z wiekiem ryzyko choroby niedokrwiennej serca wzrasta, to jednak ciężko przejść obojętnie wobec faktu, że dynamiczne zmiany otaczającego nas świata nie mają wpływu na młodszą część społeczeństwa. Właśnie ta dynamika zmian sprawia, że choroba niedokrwienna serca u osób między 30. a 40. rokiem życia nie jest wcale rzadkim problemem.

Przedwczesne procesy miażdżycowe są rezultatem postępu cywilizacyjnego, co wpływa na praktycznie wszystkie aspekty codziennego funkcjonowania. Niejednokrotnie wspomina się, że choroba wieńcowa wśród młodych dorosłych to schorzenie o wielopłaszczyznowym charakterze, które obejmuje kwestie:

Medyczne – choroby współistniejące np. nadciśnienie tętnicze, otyłość, cukrzyca.
Społeczne – niezdrowy tryb życia np. palenie papierosów, niedostateczne nawodnienie, niski poziom aktywności fizycznej, nadużywanie alkoholu.
Psychologiczne – nadmierna ekspozycja na stres i jego skutki w postaci chorób psychicznych np. nerwica.
Ekonomiczne – kiepska sytuacja materialna czy rosnąca inflacja uniemożliwiają np. korzystania z fachowej diagnostyki i opieki medycznej.

Oprócz tego należy zaznaczyć, iż choroba niedokrwienna serca i inne schorzenia układu krążenia są silnie powiązane z genetyką. Nieprawidłowości genetyczne mogą stanowić przyczynę zwiększonych predyspozycji np. do udarów mózgu czy problemów dotyczących gospodarki lipidowej, co w konsekwencji może przełożyć się na chorobę wieńcową.

Warto zaznaczyć, że powyższe czynniki ryzyka dotyczą też osób starszych. Niemniej jednak u osób po 45. roku życia zdecydowanie częstszym powodem są zmiany miażdżycowe.

Choroba wieńcowa – objawy

Ograniczenie przepływu krwi i dotlenienia mięśnia sercowego sprzyja zmianom ischemicznym (niedokrwiennym), które prowadzą do zaburzenia jego prawidłowej pracy. Oznacza to upośledzenie kurczliwości, co w połączeniu z długotrwałym stanem niedokrwienia i niedotlenienia powoduje główny objaw choroby wieńcowej serca tj. ból stenokardialny. Ten rodzaj dolegliwości bólowych jest niezwykle charakterystyczny. Ból rozpoczyna się w okolicy zamostkowej, wywołuje wrażenie ucisku lub dławienia, a na dodatek przeważnie promieniuje do okolicy żuchwy, ramienia lub nadbrzusza. Ból stenokardialny jest zwykle następstwem wysiłku fizycznego – niekoniecznie intensywnego (np. wyjście po schodach) – bądź sytuacji stresowej.

Oprócz tego w przebiegu choroby wieńcowej mogą wystąpić też inne objawy, do których należą:

zawroty głowy,
nudności i wymioty,
nadmierna potliwość,
uczucie kołatania serca,
duszność spoczynkowa lub wysiłkowa.

Na czym polega leczenie i profilaktyka choroby wieńcowej?

Działanie prewencyjne w przypadku choroby niedokrwiennej serca polegają na przestrzeganiu zasad zdrowego trybu życia. Z jednej strony mowa tu o zdrowej i zróżnicowanej diecie (zwłaszcza śródziemnomorskiej), regularnej aktywności fizycznej, czy ograniczeniu spożycia alkoholu i unikaniu (także biernego) palenia tytoniu). Z drugiej jest to okresowa diagnostyka serca i układu krążenia (np. EKG, badania krwi pod kątem poziomu potasu i magnezu), zachowaniu odpowiedniego balansu pomiędzy pracą i odpoczynkiem, unikanie stresu oraz okresowe kontrole lekarskie pod kątem innych chorób cywilizacyjnych (np. monitorowanie ciśnienia tętniczego, poziomu cukru czy stężenia cholesterolu i triglicerydów).

Leczenie choroby wieńcowej jest w głównej mierze związane z farmakoterapią, w której wykorzystuje się m.in. nitroglicerynę, leki przeciwdławicowe, preparaty stosowane przy niemiarowej akcji serca czy też leki ukierunkowane na optymalizację zużycia tlenu przez komórki mięśnia sercowego. U niektórych pacjentów leczenie może wymagać przeprowadzenia rewaskularyzacji serca, co odbywa się np. poprzez poszerzenie przesadnie zwężonego światła tętnicy wieńcowej.

MEDICUS – domowa diagnostyka i leczenie choroby niedokrwiennej serca

Choroba wieńcowa serca niezwykle często uniemożliwia pacjentom pojawienie się w ośrodku opieki medycznej. Dlatego firma Medicus oferuje usług domowych wizyt lekarskich na terenie Krakowa i najbliższych okolic. Specjaliści z zakresu kardiologii czy gerontologii mogą przeprowadzić profesjonalne badanie EKG, w tym także metodą Holter, co stanowi sporą wygodę dla osób starszych. Zachęcamy do kontaktu – umów się na wizytę i skorzystaj z fachowej opieki doświadczonych lekarzy!

Bibliografia:

Ambroziak, Michał, and Andrzej Budaj. „Choroba wieńcowa w młodym wieku. Strategie wczesnej prewencji pierwotnej.” Post. N. Med 28.11B (2015): 47.
Galas, Agata, Paweł Krzesiński, and Grzegorz Gielerak. „Przewlekła choroba wieńcowa w wieku podeszłym.” Lekarz Wojskowy 95.2 (2017): 195-199
Główczyńska, Renata, et al. „Rozpoznawanie choroby wieńcowej w warunkach podstawowej opieki zdrowotnej.” Przew Lek 6 (2006): 42-45..
Myrda, Krzysztof, and Lech Poloński. „Stabilna choroba wieńcowa—jak optymalizować terapię?.” Choroby Serca i Naczyń 7.4 (2010): 175-179.