Co robić, gdy senior nie chce przyjmować leków?
Leczenie osób starszych nierzadko bywa problematyczne. Jednym z powodów jest polifarmakoterapia, czyli konieczność stosowania dużej liczby leków. Szereg chorób dotyczących seniorów często wymaga użycia różnych produktów leczniczych. Niestety w wielu przypadkach starsi pacjenci mogą być niechętni lub niezdolni do współpracy. Jak podać leki osobie, która nie chce ich brać?
Dlaczego starsza osoba odmawia leczenia?
Istnieje wiele przyczyn, które mogą powodować, że starsze osoby odmawiają leczenia i nie są przekonane do przestrzegania zaleceń specjalistów. Niezwykle popularnym problemem wśród seniorów jest dysfagia, czyli zaburzenia połykania utrudniające przyjmowanie kapsułek i tabletek. Przyczyn dysfagii jest wiele:
- Przebyte choroby neurologiczne np. udar mózgu.
- Choroby nowotworowe np. rak przełyku, gardła czy języka.
- Nadmierna suchość błon śluzowych i problemy z produkcją śliny ułatwiającej przełykanie.
Dysfagia nie musi być jednak powiązana z konkretnymi chorobami. U niektórych osób mogą występować opory psychiczne, które uniemożliwiają prawidłowy odruch połykania. Ponadto nie można też zapomnieć, że dysfagia może być wywołana przez same leki. Zarówno pod kątem ilościowym (np. konieczność spożycia ponad 10 tabletek dziennie), jak i jakościowym (np. zbyt dużym rozmiar kapsułek, ostre krawędzie tabletek podrażniające przełyk).
Niejednokrotnie starsza osoba odmawia leczenia, gdy nie jest w stanie zaakceptować własnej choroby. Niestety, ale wielu seniorów ma trudności z pogodzeniem się z niektórymi przypadłościami (np. zaburzenia płodności, nietrzymanie moczu, niepełnosprawność ruchowa, stopniowa utrata wzroku). Wówczas farmakoterapia i inne formy leczenia (np. domowa fizjoterapia) są negowane. Taka reakcja ze strony osób w podeszłym wieku to nic innego jak frustracja będąca równocześnie próbą pogodzenia się z aktualną sytuacją.
Nie można zapominać, że wielu seniorów cierpi z powodu zaburzeń otępiennych. Choroba Alzheimera i inne formy demencji starczej prowadzą do upośledzenia zdolności poznawczych, a i niejednokrotnie zaburzenia świadomości. Problemy dotyczące komunikacji, rozumienia i pamięci, to jednak nie wszystko. Wiele osób w podeszłym wieku, które borykają się z otępieniem, przejawia dużą agresję np. wobec opiekunów czy personelu medycznego.
Oprócz tego starsze osoby odmawiają leczenia także z powodu braku pieniędzy na rozpoczęcie terapii i wysokich cen leków. Co więcej, wielu seniorów rezygnuje z wizyt u lekarza z powodu długiego czasu oczekiwania w przypadku refundacji na NFZ.
Warto też dodać, że część seniorów po prostu nie ma fizycznej możliwości pojawić się w gabinecie np. z powodu braku opiekuna, problemów z chodem czy konieczności długiej podróży. W takich przypadkach dobrym rozwiązaniem jest skorzystanie z domowych wizyt lekarskich. Taką usługę oferuje firma Medicus, która działania na terenie Krakowa i najbliższych okolic.
Jak podać leki osobie, która nie chce ich brać?
Farmakoterapia to dla wielu seniorów jedyna opcja dla prawidłowego funkcjonowania. Niejednokrotnie są także sposobem, aby uchronić przed śmiercią. Dobrym przykładem są leki stosowane w przypadku chorób o podłożu kardiologicznym. Preparaty hipotensyjne zapobiegają przed nagłym i zbyt dużym wzrostem ciśnienia, a antykoagulanty są niezbędne w przypadkach choroby zakrzepowo-zatorowej. Dlatego też, choć starsze osoby odmawiają leczenia, to jednak konieczne jest ich przekonanie do realizacji zaleceń lekarza i przyjmowania przepisanych leków.
Jak podać leki osobie, która nie chce ich brać? Kluczową rolę odgrywa spryt i właściwe podejście do chorującego seniora. Oto lista 7 sposobów, które pomogą uporać się z problematycznym pacjentem.
- Nigdy nie należy podnosić głosu i zmuszać chorego do przyjmowania leków. Presja i negatywne emocje mogą pogłębiać niechęć seniora. Zdecydowanie lepszą taktyką jest spokój, życzliwość i opanowanie – choć wiadomo, że niekiedy nerwy mogą wziąć górę.
- Redukcja bodźców rozpraszających uwagę. Spokój ma nie tylko dotyczyć opiekunów i personelu medycznego, ale i otoczenia. Dlatego gdy, nadchodzi pora podawania leków warto wyeliminować źródło hałasu np. zamykając okna i wyłączając telewizor.
- Ograniczenie wizualnego kontaktu z lekami. Senior nie musi widzieć walającej się sterty opakowań z tabletkami. Zdecydowanie lepiej jest je podzielić na porcje, które można umieścić np. w specjalnym pojemniku.
- Regularność podawania. Wiele osób w podeszłym wieku ceni sobie zorganizowany plan dnia. Dlatego warto zadbać, aby moment przyjmowania leków był stały np. po deserze albo powrocie ze spaceru.
- Wspólna farmakoterapia. Jeżeli opiekun również stosuje leki, to warto przyjmować je wraz z seniorem. Tym sposobem może odczuwać mniejszy strach przed stosowaniem medykamentów.
- Stosowanie prostych komunikatów. Podając leki osobie starszej warto używać krótkich i zrozumiałych wypowiedzi np. Weź tabletkę i popij ją wodą. Nie należy wdawać się z nią w dyskusje, tłumaczyć czy usilnie prosić. Jeżeli odmówi, to warto spróbować ponownie za jakiś czas.
- Nagradzanie za posłuszeństwo. Warto nagradzać seniorów, którzy bez żadnych problemów stosują leki. Pomysłów może być wiele – od słodyczy, przez włączenie filmu, po wyjście na spacer. Metoda zachęty ułatwi wytworzenie pozytywnych skojarzeń z porą przyjmowania lekarstw.
Oprócz tego należy pamiętać, że wiele starszych osób odmawia leczenia farmakologicznego z uwagi na niezbyt komfortowe formy leków. W związku z tym znacznie lepszym rozwiązaniem jest zamiana kapsułek i tabletek na te, które są łatwe do połknięcia np. tabletki musujące, syropy, proszek do rozpuszczania w wodzie.
MEDICUS – profesjonalna pomoc, gdy starsza osoba odmawia leczenia
Seniorzy bardzo często wymagają regularnych wizyt u lekarza, co pozwala na monitorowanie stanu zdrowia. Niestety wielu z nich nie ma możliwości, aby stale odwiedzać gabinet np. z uwagi na niezdolność do samodzielnej podróży do placówki medycznej.
Firma Medicus to prywatna opieka lekarska z dojazdem do domu pacjenta. Oferujemy możliwość rezerwacji wizyty specjalistów z różnych dziedzin medycyny, którzy specjalizują się w diagnozowaniu i leczeniu osób w podeszłym wieku. Osoby zainteresowane zachęcamy do kontaktu.