Ciśnienie tętnicze – jakie powinno być i jak je prawidłowo mierzyć?

Problem z utrzymaniem prawidłowego ciśnienia tętniczego stanowi zmorę dzisiejszych czasów. Zwłaszcza że wraz z wiekiem wzrasta ryzyko występowania nadciśnienia i szeregu innych dolegliwości związanych z układem krążenia. Dlatego regularne pomiary ciśnienia tętniczego pozwalają zminimalizować ryzyko niebezpieczeństwa. Jakie są normy ciśnienia tętniczego? Jak mierzyć ciśnienie tętnicze, aby uzyskać wiarygodne wyniki?

Ciśnienie tętnicze – co to jest?

Mianem ciśnienia tętniczego określa się ucisk na ściany naczyń tętniczych, który jest generowany przez przepływającą krew. W praktyce wyróżnia się dwa typy ciśnienia – skurczowe i rozkurczowe – odnoszące się do odpowiednich faz pracy mięśnia sercowego. Pomiar ciśnienia tętniczego odgrywa niezwykle ważną rolę w zakresie diagnostyki chorób układu krążenia. Dzięki regularnemu monitorowaniu wartości ciśnienia, można oszacować potencjalne ryzyko występowania niektórych schorzeń np. udaru mózgu czy zawału mięśnia sercowego.

Ile wynosi prawidłowe ciśnienie tętnicze

Wedle powszechnej wiedzy za prawidłowe ciśnienie i odpowiedni puls przyjmuje się wartości wynoszące 100-139/60-89 mmHg oraz od 60 do 100 uderzeń serca na minutę. W większości przypadków za optymalną wartość ciśnienia bierze się wyniki 120/80 mmHg oraz puls w wysokości 70-75 uderzeń na minutę. Mówi się także o wysokim prawidłowym ciśnieniu tętniczym, które wynosi 130-139/85-89 mmHg.

Warto też dodać, że ciśnienie tętnicze zmienia się w trakcie doby i jest to ściśle związane z funkcjonowaniem ludzkiego organizmu. Ciśnienie za dnia jest znacznie wyższe niż nocą, najwyższą wartość pomiarową uzyskuje się między 6 a 12 rano. Wynika to ze stopniowej adaptacji ustroju do całodziennej pracy po nocnym odpoczynku.

Ciśnienie tętnicze – normy

Jeżeli chodzi o normy ciśnienia tętniczego, to nie są jednakowe dla wszystkich. Wiele czynników sprawia, że wyniki pomiaru ciśnienia tętniczego są odmiennie interpretowane względem stanu zdrowia pacjenta. Dlatego też prawidłowe ciśnienie tętnicze u 50 latka będzie zgoła inne niż norma dla regularnie trenującego młodzieńca czy kobiety w ciąży. Najprostszym sposobem zapamiętania jest to, że norma ciśnienia wzrasta wraz z wiekiem.

Co to oznacza? Jeżeli optymalne ciśnienie dla osoby w wieku 30 lat to 122/81 mmHg, to prawidłowe ciśnienie dla 50 latka wyniesie 129/85 mmHg, a dla seniora w wieku powyżej 65 lat będzie to 135/88 mmHg. Niemniej jednak u większości pacjentów sprawdza się to, że o nadciśnieniu tętniczym mowa wówczas, gdy pomiar ciśnienia tętniczego wskaże wartość co najmniej 140/90 mmHg.

Zła wartość ciśnienia tętniczego – przyczyny

Istnieje wiele potencjalnych czynników, które powodują nieprawidłowe ciśnienie tętnicze i rozwój problemu o charakterze hipertensji. Specjaliści zgodnie potwierdzają, że problem nadciśnienia tętniczego może stanowić następstwo:

  • uwarunkowań genetycznych,
  • nałogowego palenia papierosów,
  • nadmiernej masy ciała i otyłości,
  • systematycznego spożycia alkoholu,
  • niedostatecznego nawodnienienia organizmu,
  • nadmiernego picia kawy i innych napojów bogatych w kofeinę,
  • niskiego poziomu aktywności fizycznej i siedzącego trybu życia,
  • przesadnego stresu i chorób o podłożu psychicznym (np. nerwica sercowa),
  • innych schorzeń np. niewydolności nerek, cukrzycy, zaburzeń hormonalnych,
  • niewłaściwego odżywiania np. duże spożycie soli, dieta obfita w produkty ciężkostrawne, artykuły spożywcze bogate w cukry proste i utwardzone tłuszcze.

Niemniej jednak najczęściej wskazywaną przyczyną problemów o charakterze braku prawidłowego ciśnienia tętniczego jest podeszły wiek. Postępujący proces starzenia się organizmu i związane z tym pogorszenie kondycji układu sercowo-krążeniowego ma niezwykle duży wpływ na rozwój patologicznych stanów dotyczących optymalnego przepływu krwi.

Jak mierzyć ciśnienie tętnicze?

W dobie dostępu do elektronicznych ciśnieniomierzy nadgarstkowych pacjenci mogą samodzielnie wykonać pomiar ciśnienia tętniczego. Urządzenia te są intuicyjne w obsłudze i przeważnie nie sprawiają trudności z użyciem. Jak mierzyć ciśnienie tętnicze w domowych warunkach? Oto prosta instrukcja.

  1. Przejdź do cichego pomieszczenia z optymalną temperaturą, usiądź wygodnie na krześle z oparciem, odpręż się i postaraj się uspokoić oddech oraz zrelaksować. Nie krzyżuj rąk i nóg.
  2. Przed pomiarem zadbać o co najmniej 30 minut przerwy od spożycia obfitego posiłku, wypicia kawy, alkoholu czy napoju energetycznego i zapalenia papierosa. Jeżeli wykonujesz pomiar po aktywności fizycznej, to odczekaj minimum 1 godzinę. Ponadto nie zapomnij opróżnić pęcherza przed badaniem.
  3. Załóż ciśnieniomierz na nadgarstek – dopilnuj, aby urządzenie było właściwie założone i nie powodowało przesadnego ucisku przedramienia. Następnie uruchom aparat i swobodnie oddychaj. Kończyna w której odbywa się pomiar, powinna być oparta np. o stół.

Jak mierzyć ciśnienie tętnicze ciśnieniomierzem naramiennym? Schemat jest bardzo podobny do powyższej instrukcji, z tym że ten sprzęt jest umieszczany w obrębie ramienia pacjenta. W obu przypadkach urządzenie dokonuje automatycznego pomiaru i przedstawia rezultaty na cyfrowym wyświetlaczu.

Dokładny pomiar ciśnienia tętniczego

Niestety ryzyko błędu pomiarowego w przypadku elektronicznych ciśnieniomierzy jest stosunkowo duże. Specjaliści zgodnie potwierdzają, że najdokładniejszym sposobem na określenie wartości prawidłowego ciśnienia tętniczego jest użycie manualnego ciśnieniomierza zegarowego i stetoskopu. Niestety dla wielu osób, a zwłaszcza dla seniorów, tego typu metoda pomiarowa jest niezwykle trudna czy wręcz niemożliwa do wykonania. Dlatego też tego typu badanie wykonywane jest przez specjalistów.

MEDICUS – zadbaj o siebie i własne ciśnienie tętnicze

Prywatna praktyka lekarska Medicus oferuje usługi domowych wizyt lekarzy różnych specjalizacji i pielęgniarek, co pozwala pacjentom – a zwłaszcza seniorom – na prostą i wygodną ocenę aktualnego stanu zdrowia. Specjaliści z Medicus wykonają profesjonalny pomiar ciśnienia tętniczego oraz dokonają interpretacji uzyskanego wyniku. Bez kolejek i zbędnego czekania. Chcesz umówić wizytę? Masz jakieś pytania lub wątpliwości? Skontaktuj się telefonicznie z naszymi konsultantami, a uzyskasz wszystkie niezbędne informacje dotyczące naszych usług.

Bibliografia:

  1. Tykarski A., et al. “Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym – 2019 rok.” Nadciśnineie Tętnicze w Praktyce 2019, 5(1): 1-86.
  2. Krzych Ł., Kowalska M., Zejda JE. “Styl życia młodych osób dorosłych z podwyższonymi wartościami ciśnienia tętniczego.” Nadciśnienie Tętnicze 2006, 10(6): 1-8.
  3. Jankowski P., Kawecka-Jaszcz K., Jastrzębski M. “Pierwotna prewencja nadciśnienia tętniczego u kobiet.” Folia Cardiologica 2001, 8(D): 25-36.