Zaburzenia rytmu serca – o czym mogą świadczyć?

Praca serca jest niezależna od woli człowieka, ale jest niezwykle precyzyjna. Regularne skurcz i rozkurcz mięśnia są uzależnione od szeregu czynników m.in. impulsów z układu nerwowego, temperatury, ciśnienia czy poziomu hormonów. Arytmia czy też zaburzenie rytmu serca to niezwykle częsta przypadłość układu krążenia, która może być uwarunkowana rozmaitymi przyczynami. Jakie są rodzaje zaburzeń rytmu serca? Kogo najczęściej dotyczy arytmia? Jakie są najczęstsze objawy zaburzenia rytmu serca?

Na czym polega zaburzenie rytmu serca?

Mianem zaburzenia rytmu serca określa się stan polegający na upośledzeniu rytmu zatokowego. Rytm zatokowy polega na tym, że w mięśniu sercowym najpierw dochodzi do skurczu przedsionków, a później do skurczu komór. Następnie dochodzi do rozkurczu całego mięśnia, a cykl ulega powtórzeniu. Norma w zakresie częstości pracy serca (HR – heart rate) wynosi od 60 do 100 uderzeń na minutę. U dzieci częstość skurczów mięśnia sercowego jest bardziej zróżnicowana, dlatego serce płodu pracuje znacznie szybciej od serca przedszkolaka.

Jakie są rodzaje zaburzeń rytmu serca?

Najpopularniejszym i najprostszym kryterium podziału jest lokalizacja problemu arytmii mięśnia sercowego. Specjaliści wyróżniają tu komorowe zaburzenie rytmu serca oraz nadkomorowe zaburzenie rytmu serca. W każdej z tych grup wyróżnia się pomniejsze rodzaje, które charakteryzują się odmienną częstością pracy serca i miejscem występującej patologii.

Komorowe zaburzenie rytmu serca

  • Pojedyncza ekstrasystolia komorowa.
  • Torsade de pintes (HR > 170/min) – komory.
  • Przyspieszony rytm komorowy (HR= 60-120/min) – komórki Purkiniego.
  • Jednokształtny częstoskurcz komorowy (HR=120-300/min) – komory.
  • Częstoskurcz z drogi odpływu prawej komory (RVOT) (HR=120-220/min) – droga odpływu prawej komory.

Nadkomorowe zaburzenie rytmu serca

  • Pojedyncza ekstrasystolia nadkomorowa.
  • Tachykardia zatokowa (HR > 100/min) – węzeł zatokowy.
  • Migotanie przedsionków (HR = 320-450/min) – przedsionki.
  • Trzepotanie przedsionków (HR = 240-320/min) – prawy przedsionek.
  • Napadowy nawrotny częstoskurcz węzłowy (HR=120-250/min) – węzeł AV.
  • Częstoskurcz przedsionkowy (jedno- lub wieloogniskowy) (HR=150-240/min) – przedsionki.
  • Częstoskurcze w zespołach preekscytacji (HR=140-250/min) – pętla reentry obejmująca drogą dodatkową, węzeł AV, komory, przedsionki i pęczek Hisa.
  •  

Zaburzenia rytmu serca – przyczyny

Zdecydowana większość zaburzeń rytmu serca stanowi problem współtowarzyszący innym zaburzeniom układu krążenia. Dlatego też arytmie mogą występować do spółki z nadciśnieniem tętniczym, chorobą niedokrwienną serca czy miażdżycą naczyń, a schorzenia te mogą leżeć u podstaw nieprawidłowej pracy mięśnia sercowego. Niewłaściwy rytm serca może być także wyrazem innych jednostek chorobowych m.in. cukrzycy, problemów z nerkami i pęcherzem, schorzeń pulmonologicznych czy infekcji.

Warto też wspomnieć o wielu czynnikach ryzyka, które mogą doprowadzić do zaburzeń prawidłowego rytmu mięśnia sercowego. Mowa tu o:

  • paleniu papierosów,
  • nadmiernym spożywaniu kofeiny,
  • farmakoterapii niektórymi lekami,
  • nadużywaniu alkoholu i substancji psychoaktywnych,
  • niedoborach magnezu i potasu oraz zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej.

Nie można też zapomnieć o problemach natury emocjonalnej. Niejednokrotnie zaburzenia rytmu serca spowodowane przez stres, zwane też nerwicą serca, są problemem uwarunkowanym przez kiepską kondycję psychiczną. Choć w tym przypadku praca mięśnia sercowego może być prawidłowa, to jednak pacjenci odczuwają objawy somatyczne wskazujące na nieprawidłowy rytm.

Zaburzenia rytmu serca – objawy

Nie będzie zaskoczeniem, że główne objawy zaburzeń rytmu serca to anomalie w zapisie EKG. Badanie metodą Holtera umożliwia monitorowanie rytmu serca i określenie jego prawidłowości. Niemniej jednak istnieje wiele innych, bardziej widocznych i odczuwalnych symptomów wskazujących na występowanie arytmii. Głównym objawem jest kołatanie serca, czyli uczucie przyśpieszonego i niewyrównanego bicia serca.

  • Zawroty głowy.
  • Epizody omdleń.
  • Wieńcowy ból serca.
  • Ból w klatce piersiowej.
  • Uczucie dławienia, potrzeby kaszlu.
  • Duszność i problemy z oddychaniem.
  • Utrzymujące się uczucie lęku i wzmożony niepokój.

MEDICUS – diagnostyka i leczenie zaburzeń rytmu serca

Medicus to prywatna praktyka lekarska, która oferuje profesjonalne wizyty domowe z dojazdem do pacjenta. Zespół naszych doświadczonych specjalistów pomoże w zakresie diagnostyki i leczenia rozmaitych schorzeń, w tym także zaburzeń rytmu serca i związanych z nimi dolegliwości. W naszej ofercie istnieje możliwość wykonania badań EKG i pomiaru metodą Holtera w domu. To świetne rozwiązanie dla starszych pacjentów, którzy niejednokrotnie nie mają możliwości i sił na pojawienie się w gabinecie lekarskim. Medicus świadczy swoje usługi w Krakowie i najbliższych okolicach stolicy województwa małopolskiego – zachęcamy do kontaktu, aby zapoznać się ze szczegółami dotyczącymi możliwości skorzystania z naszych usług.

Bibliografia:

  1. Hasiec A., et al. “Zaburzenia rytmu serca w chorobach układu oddechowego.” Forum Medycyny Rodzinnej 2009, 3(5): 402-414.
  2. Karpiński Ł. “Arytmie w niewydolności serca.” Advances in Clinical and Experimental Medicine 2005, 14(6): 1263-1270.
  3. Trojnarska O., et al. “Dorośli pacjenci z wadami wrodzonymi serca – nadkomorowe zaburzenia rytmu serca.” Folia Cardiologica Excerpta 2005, 12(7): 510-519.