Arytmia serca – przyczyny i leczenie

Schorzenia serca są poważnym problemem zdrowotnym współczesnego społeczeństwa. Nieprawidłowe bicie mięśnia sercowego, zwane potocznie arytmią, może być uwarunkowane przez różne choroby kardiologiczne. Często jest także rezultatem niezdrowego trybu życia. Czego unikać przy arytmii serca? Co może stanowić przyczynę niemiarowej pracy serca? Czy badanie Holtera pozwala na wcześniejsze wykrycie arytmii?

Arytmia serca – przyczyny

Mianem arytmii serca określa się problemy o charakterze zaburzeń rytmu mięśnia sercowego. Gdy puls jest przesadnie przyśpieszony (powyżej 100) dochodzi do tachyarytmii, natomiast gdy zostaje zwolniony (poniżej 60) następuje bradyarytmia. Nieregularne funkcjonowanie mięśnia sercowego w grupie tachyarytmii może dotyczyć komór lub części nadkomorowych. Przykładowymi schorzeniami z grona arytmii serca są m.in. migotanie komór i przedsionków, blok śródkomorowy, częstoskurcz komorowy, tachykardia zatokowa czy trzepotanie przedsionków.

Arytmia serca może mieć różnorodne przyczyny. Z jednej strony zaburzony rytm może wynikać z wad i chorób mięśnia sercowego. Arytmia często pojawia się w przebiegu niewydolności serca, nadciśnienia tętniczego, miażdżycy bądź choroby niedokrwiennej serca. Z drugiej strony nieregularnie pracujący mięsień sercowy jest problemem osób z cukrzycą czy niedoczynnością tarczycy. Ponadto może też być połączony z chorobami ogólnoustrojowymi, które są wywoływane na drodze różnorodnych infekcji np. bakteryjnych lub grzybiczych.

Niestety częstymi przyczynami arytmii serca są niezdrowe nawyki. Począwszy od nadmiernego spożywania alkoholu, przez palenie papierosów, i kiepski sen, a skończywszy na niskim poziomie aktywności fizycznej i niewłaściwej diecie. Kwestie żywieniowe mają duże znaczenie w przypadku arytmii i problemów z sercem. Niewłaściwie zbilansowana dieta, nieregularne jedzenie posiłków, niedostateczne nawodnienie, niedobory niektórych witamin i minerałów – wszystko to może być czynnikiem ryzyka rozwoju arytmii. A te często występują po kilka naraz.

Arytmia serca a nerwica

Nerwice, które są formą zaburzeń lękowych, niezwykle często generują objawy znane ze schorzeń kardiologicznych. Główne dolegliwości u osób z arytmią to:

• kołatanie serca
• zawroty głowy
• mroczki przed oczami
• wzrost lub spadek ciśnienia
• uczucie ucisku w klatce piersiowej

Nerwica serca w przeszłości była określana mianem serca żołnierskiego. To właśnie u osób wracających z frontu obserwowano występowanie oznaki zaburzeń rytmu serca, które stanowiły rezultat długotrwałej ekspozycji organizmu na długotrwały i intensywny stres. Chorobę tę nazywa się także astonią nerwowo-krążeniową czy zespołem Da Costy.

W czym tkwi różnica pomiędzy arytmią sercaa nerwicą? Przede wszystkim osoby z zaburzonym rytmem mięśnia sercowego mają gorszą kondycję. Brady- i tachyarytmia powodują problemy z wydolnością m.in. wywołując zadyszkę, uniemożliwiając wyjście na wysokie piętro po schodach. U osób z arytmią częściej można spotkać się z utrzymującym się uczuciem zmęczenia oraz problemem zwiększonej potliwości.

Arytmia serca – jak leczyć?

Punktem wyjścia dla leczenia arytmii serca jest wykonanie badania ekg metodą Holtera. Założenie aparatu Holter na serce polega na całodobowym monitorowaniu jego pracy. Tym sposobem specjalista dokonuje oceny funkcji serca podczas codziennych obowiązków, wzmożonej aktywności psychofizycznej oraz w czasie odpoczynku i snu. Badanie Holter pozwala lekarzowi określić powagę problemu i zaproponować odpowiednie leczenie.

Leczenie arytmii serca jest w głównej mierze oparte o farmakoterapię. Preważnie są to leki:

• Antyarytmiczne, które oddziałując na pobudliwość mięśnia sercowego, mogą zwolnić jego pracę np. amiodaron, propafenon.
• β-blokery powodujące zwolnienie rytmu serca, obniżenie ciśnienia oraz poprawę przepływu krwi przez naczynia krwionośne wskutek ich rozkurczu np. metoprolol.
• Inhibitory (blokery) kanału wapniowego ograniczające przedostawanie się jonów wapnia do mięśnia sercowego, co zmniejsza siłę skurczu np. werapamil.

Jeżeli istnieje związek pomiędzy arytmią serca a nerwicą, to wówczas leczenie nie obejmuje preparatów przeciwarytmicznych. Jak leczyć arytmię serca uwarunkowaną nerwicą? Przeważnie jest to psychoterapia, która może wymagać wdrożenia leków psychotropowych np. antydepresantów.

W leczeniu farmakologicznym można też wyróżnić terapie skierowane przeciwko chorobom podstawowym np. problemy z tarczycą czy hipoglikemią.

Walka z arytmią serca i poprawa jego kondycji to przede wszystkim zmiana dotychczasowego stylu życia. Niezbędne jest wdrożenie nowych nawyków żywieniowych, redukcja nadmiernej masy ciała, wykorzystanie zdrowszych metod przygotowywania posiłków, poprawa kondycji i ograniczenie złych przyzwyczajeń np. zarywanie nocek, nieregularne odżywianie się czy niedostateczne nawodnienie.

Czego unikać przy arytmii serca?

• Unikaj intensywnej i wyczerpującej aktywności fizycznej.
• Ogranicz lub całkowicie zrezygnuj ze spożycia alkoholu i palenia papierosów.
• Uważaj na napoje z kofeiną i substancjami stymulującymi, które mogą spowodować wzrost ciśnienia.
• Pamiętaj, że pobudzające środki psychoaktywne mogą doprowadzić do nasilenia lub zwolnienia pracy serca.
• Nie przejadaj się – jedz posiłki lekkostrawne, przygotowywane bez użycia głębokiego tłuszczu, bogate w świeże warzywa i owoce.

MEDICUS – leczenie arytmii serca w Krakowie i Małopolsce

Firma Medicus to prywatna praktyka lekarska, która łączy specjalistów z różnych dziedzin medycyny. W zespole naszych profesjonalistów znajdują się m.in. kardiolodzy, psychiatrzy, gerontolodzy, neurolodzy i interniści. Oferujemy usługi fachowej opieki medycznej z dojazdem do domu pacjenta – idealna opcja dla osób starszych oraz chorych bez możliwości pojawienia się u specjalisty. Ponadto świadczymy inne usługi medyczno-zdrowotne np. usługi pielęgniarskie, badanie Holtera czy odtruwanie alkoholowe w warunkach domowych. Osoby z Krakowa i innych okolic Małopolski zachęcamy do kontaktu – konsultanci odpowiedzą na wszelkie pytania i udzielą niezbędnych informacji.

Bibliografia:

1. Przybylska K., Kalarus Z. „Nowe możliwości leczenia zaburzeń rytmu serca.” Family Medicine & Primary Care Review 2012, 2: 276-279.
2. Bogołowska-Stieblich A., Marcinowska-Suchowierska E. „Zaburzenia rytmu serca u osób w podeszłym wieku.” Postępy Nauk Medycznych 2011, 24(5): 395-401.
3. Karpiński Ł. „Arytmie w niewydolności serca.” Advance in Clinical and Experimental Medicine 2005, 14(6): 1263-1270.
4. Trojnarska O., et al. „Dorośli pacjenci z wadami wrodzonymi serca – nadkomorowe zaburzenia rytmu.” Folia Cardiologica 2005, 12(7): 510-519.