Zakrzepica żylna – objawy, rozpoznanie i leczenie

Choroby układu krążenia przeważnie kojarzą nadciśnieniem tętniczym, miażdżycą czy anemią. Zakrzepica żył kończyn dolnych to niezwykle częsty problem wśród osób starszych. Niemniej jednak istnieje wiele czynników ryzyka, które mogą doprowadzić do występowania zmian zakrzepowych u osób przed 40 rokiem życia. Jak rozpoznać zakrzepicę? Na czym polega leczenie zakrzepicy żylnej?

Zakrzepica żył kończyn dolnych – przyczyny

Choroba zakrzepowo-zatorowa, zwana potocznie zakrzepicą żył kończyn dolnych bądź zakrzepowym zapaleniem żył głębokich, jest przewlekłym schorzeniem naczyń żylnych. Trudno jednak wskazać konkretną przyczynę rozwoju zmian zakrzepowych. Problem ten powstaje przede wszystkim w wyniku nieprawidłowego funkcjonowania układu krążenia. Wskutek zaburzonego przepływu krwi przez naczynia żylne dochodzi do rozwoju zmian zapalnych, które powodują mniejsze lub większe uszkodzenie wyścielającego je nabłonka. Efektem tego jest powstawanie skrzepliny blokującej sprawne przepływanie krwi z mięśni do serca. W rezultacie dochodzi do zaburzeń krążenia.

Zakrzepowe zmiany zapalne w obrębie żył głębokich są w głównej mierze problemem osób starszych, zwłaszcza po 60. roku życia. W parze z zakrzepicą żylną kończyn dolnych i górnych często pojawiają się inne schorzenia. U wielu osób z chorobą zakrzepowo-zatorową stwierdza się m.in. cukrzycę, miażdżycę, nadciśnienie tętnicze czy chorobę niedokrwienną mięśnia sercowego. Warto też wspomnieć, że zakrzepica żylna to częsta przypadłość osób otyłych.

Na rozwój choroby zakrzepowo-zatorowej ma także wpływ poziom aktywności fizycznej. Z jednej strony brak aktywności (np. uwarunkowany długotrwałym unieruchomieniem po zabiegu operacyjnym), z drugiej intensywne treningi i przesadna rozbudowa masy mięśniowej w podobnym stopniu stwarzają ryzyko zmian zakrzepowych.

Ponadto zakrzepica żył kończyn dolnych może być rezultatem mniej oczywistych kwestii np. ciąży czy stosowania preparatów oddziałujących na gospodarkę hormonalną.

Jak rozpoznać zakrzepicę?

Wśród tych wielu czynników zwiększających ryzyko występowania zmian zakrzepowo-zatorowych istnieją trzy, które są szczególnie niebezpieczne. Czynniki te określane są mianem triady Virchowa i zalicza się do nich:

• Anomalie dotyczące składu krwi, co w konsekwencji potęguje szansę powstawania zakrzepów np. nadpłytkowość.
• Nieprawidłowości w zakresie krążenia żylnego np. wskutek unieruchomienia kończyny uwarunkowanego urazem lub operacją.
• Różnorodne zmiany dotyczące budowy strukturalnej śródbłonka naczyniowego np. wskutek wieloletniego palenia papierosów bądź innych chorób układu krążenia.

Zakrzepica żylna objawy

Największym problemem w przypadku zakrzepicy żył kończyn dolnych jest to, że może rozwijać się przez wiele lat zupełnie niezauważona. Symptomy są w głównej mierze uzależnione od rodzaju naczyń żylnych, w których powstają niebezpieczne zakrzepy. Objawy zakrzepicy żylnej przy naczyniach powierzchownych to przede wszystkim wyczuwalne zgrubienia na skórze. Oprócz nich chorym towarzyszą m.in. obrzęki, pogorszone samopoczucie czy też mniej lub bardziej nasilone dolegliwości bólowe.

Zgoła inaczej jest w przypadku choroby zakrzepowej, która dotyczy głębokich naczyń żylnych. W tym przypadku dominującym objawem jest przewlekły ból kończyn nasilający się w trakcie chodu. Zakrzepica żył kończyn dolnych często prowadzi do występowania obrzęków (np. w obrębie kostek lub podudzi) oraz zmiany kolorytu skóry (przeważnie na niebiesko-szary, czasami na blado-szary). Ponadto kończynom dolnym towarzyszy nadmierna tkliwość oraz wyraźne anomalie dotyczące temperatury – jedna z nóg jest cieplejsza od drugiej.

Jak rozpoznać zakrzepice żył narządów wewnętrznych?

Warto pamiętać, że choroba zakrzepowo-zatorowa nie zawsze dotyczy kończyn dolnych. Zmiany zapalne żył wątrobowych lub płucnych to równie częsty, a co gorsza o wiele bardziej niebezpieczny problem. Objawy zakrzepicy naczyń żylnychnarządów wewnętrznych to:

• Zakrzepica wątrobowa (zespół Budda-Chiariego) – hepatomegalia (powiększenie wątroby), wodobrzusze, ból brzucha, gorączka, żółtaczka, nudności, postępujący wzrost rozmiaru śledziony, spadek masy ciała i brak apetytu.
• Zakrzepica (zatorowość) płucna – suchy kaszel prowokujący duszności, zadyszka i spadek wydolności, zmiana kolorytu skóry całego ciała, tachykardia, krwioplucie, ból i ucisk w klatce piersiowej.

Zakrzepica żylna – leczenie

Leczenie zakrzepicy warto rozpocząć od przeprowadzenia dokładnej diagnostyki układu żylnego. Skoro choroba zatorowo-zakrzepowa może przez długi czas rozwijać się w sposób utajony, to za punkt wyjścia warto obrać wykonanie odpowiednich badań. Te badania to USG Doppler, które umożliwia ocenę drożności naczyń żylnych. Tym sposobem lekarze mogą przeanalizować stopień zwężenia żył oraz tempo przepływu krwi.

Leczenie zakrzepicy żylnej to w głównej mierze farmakoterapia. Specjaliści wykorzystują leki o działaniu antykoagulacyjnym – przeciwzakrzepowym – co stanowi realne wsparcie w przeciwdziałaniu powstającym zakrzepom. Lekarze mają do dyspozycji wiele produktów leczniczych np. acenokumarol, heparynę czy warfarynę. Ponadto u pacjentów można zastosować kompresjoterapię np. przy pomocy specjalnych pończoch uciskowych czy elastycznego bandaża. Zadaniem kompresjoterapii jest mechaniczne usprawnienie przepływu krwi i przeciwdziałanie obrzękom kończyn.

MEDICUS – profilaktyka i leczenie zakrzepicy żylnej

Firma MEDICUS świadczy usługi prywatnej opieki lekarskiej. Nasza oferta jest skierowana przede wszystkim do osób, które z różnych powodów nie mogą pojawić się w placówce medycznej np. z uwagi na podeszły wiek, ograniczoną ruchomość, brak możliwości komunikacyjnych czy kiepski stan psychofizyczny. Dysponujemy zespołem doświadczonych specjalistów z różnych dziedzin medycyny, w tym także kardiologów zajmujących się leczeniem zakrzepicy żylnej. Oprócz leczenia świadczymy usługi profesjonalnej diagnostyki m.in. domowe EKG i Holter. Osoby z Krakowa i najbliższych okolic zachęcamy do kontaktu.

Bibliografia:

1. Filipecki S. „Zakrzepica żył głębokich – częstość występowania, czynniki ryzyka, podstawy rozpoznawania i leczenia.” Przewodnik Lekarza 2000, 3(5): 34-41.
2. Chęciński P., et al. „Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa.” Przewodnik Lekarski 2006, 5: 54-69.
3. Krasiński Z., et al. „Zakrzepica żył powierzchownych a zakrzepica żył głębokich.” Pediatria i Medycyna Rodzinna 2017, 13(3): 311-316.
4. Neubauer-Geryk J., Bieniaszewski L. „Zakrzepica żył powierzchownych.” Forum Medycyny Rodzinnej 2018, 12(3): 99-101.